پمپهای رفت و برگشتی یا پیستونی
این نوع پمپ های آب وسایلی هستند که انتقال انرژی از آنها به سیال به صورت دورهای میباشد. نیروی محرکه این نوع پمپها نیز غالباً توسط موتورهای الکتریکی تأمین میگردد. در این نوع پمپ های آب حرکت چرخشی میل لنگ تبدیل به حرکت رفت و آمدی پیستونی در یک سیلندر میشود. با عقب رفتن پیستون در سیلندر ایجاد مکش شده و در نتیجه مایع از طریق یک شیر ورودی داخل سیلندر میگردد. با حرکت پیستون به طرف جلو دریچه ورودی بسته و مایع از طریق شیر خروجی به خارج هدایت میگردد. شیرهای ورودی و خروجی یکطرفه بوده و طوری ساخته شده اند که در مراحل رفت و آمد پیستون، از ورود مایع داخل سیلندر به قسمت کم فشار و بالعکس ممانعت شود. اگر بجای پیستون، پلانجری در داخل سیلندر رفت و آمد کند در این حالت به آن پمپ آب پلانجری میگویند. در ضمن چنانچه پلانجر دیافراگمی را حرکت دهد پمپ آب از نوع دیافراگمی است. فرق میان پیستون و پلانجر در این است که طول سر پیستون کوتاهتر از مسافتی است که پیستون درون سیلندر طی مینماید،در حالی که طول پلانجر بیشتر از طول مسافت طی شده توسط آن در داخل سیلندر میباشد. از طرفی در پمپهای پیستون از حلقه یا رینگی جهت آب بندی پیستون و سیلندر استفاده شده است که روی بدنه پیستون قرار گرفته و همراه آن حرکت میکند، در حالیکه در پمپ های آب پلانجری این رینگ روی سیلندر قرار دارد و ثابت است. این پمپ های آب معمولاً کم ظرفیت هستند ولی فشار خروجی سیال را میتوانند تا مقدار زیادی افزایش دهند؛ بنابراین از این پمپ های آب در جاهایی که نیاز به جابهجا کردن سیالی با حجم کم ولی فشار بالا میباشد استفاده میکنند. در ضمن باید به این نکته نیز توجه داشت که جریان سیال در این پمپ های آب به صورت غیر یکنواخت میباشد.
برای مثال می توان به پمپ آب کارواش اشاره کرد . نکته بسیار مهم در مورد این پمپهای آب آن است که هرگز نباید آنها را در حالیکه شیر خروجی پمپ آب بسته است ، پمپ آب را روشن نمود ، زیرا احتمال خراب شدن پیستون ها و یا ترکیدن پوسته پمپ آب زیاد می باشد .
پمپهای چرخ دندهای یا گییِر پمپ
این پمپ ها نوعی از پمپهای گردشی یا روتاری میباشند. پمپهای چرخ دندهای از دو قسمت متمایز تشکیل شدهاند، یکی قسمت جداره ثابت و دیگری قسمت دوار که شامل یک محور گردان با چرخ دنده میباشد. در پمپهای چرخ دندهای مقداری مایع بین دندههای چرخ دنده پمپ آب به اصطلاح به تله میفتد و در اثر چرخیدن چرخ دندهها این مایع به قسمت خروجی پمپ آب رانده میشود. این پمپها به گونهای ساخته میشوند که در آنها فاصله میان اجزاء گردنده و جداره ثابت بسیار کم میباشد. کاربرد این پمپها برای جا به جایی مایع با حجم کم و فشار متوسط میباشد. نکته مهم در مورد این پمپها آن است که هرگز نباید آنها را در حالیکه شیر خروجی پمپ آب (دیس شارژ پمپ) بسته است روشن نمود؛ چرا که در این حالت، اگر هیچ شیر اطمینانی در مسیر دیسشارژ پمپ آب وجود نداشته باشد، یا خود پمپ آب از بین میرود و یا اینکه لوله دیسشارژ میشکند.